Uruchomione programy ?

Nie ten dział.. Java nie służy do bawienia z systemem operacyjnym.

btw: w windowsie jest program "tasklist" - można go odpalić i zczytać jego output, żeby mieć listę.
w linuksie "ps"
w macu nie wiem...

czyli mam rozumiec ze nieda sie napisac czegos takiego w Javie ?

Ale po co chcesz wynajdywać koło na nowo? Każdy OS ma taki program...

Wiem ze kazdy OS ma takie cos wbudowane... ale chcialbym zobaczyc jak to sie robie i czy da sie to zrobic w Javie. Moze wkoncu wypowie sie ktos kto wie jakby to zrobic i cos podpowie?

JNA/ JNI + sterownik do każdego systemu operacyjnego. Ewentualnie możesz odpalić odpowiedni program konsolowy i zczytać jego wyjście - Java udostępnia takie mechanizmy.

Na szybko. W linuxie i na MacOS jest polecenie ps, pod winzgrozą tasklist.
W obu przypadkach wypisują na wyjście listę procesów, której wygląd zależy od parametrów.
W Javie odpalasz:

Runtime.getRuntime().exec("tasklist.exe");

Otrzymujesz obiekt Procecss i czytasz jego output.
Tyle.