InterBase i Delphi 7 - programowanie baz danych

Witam - bardzo mało jest artykułów poświeconych tej tematyce a na forum powtarzają się pytania dotyczące Delphi i InterBase więc wychodzę naprzeciw i postanowiłem napisać artykuł. A więc zaczynamy

Zakładam że każdy ma zainstalowane Delphi, ja mam Delphi 7 i wszystkie poniższe przykłady będą tworzone w takiej wersji. Proponuję zainstalować InterBase - ja zainstalowałem InterBase 6 (W1-V6.0.1.0) - razem z serwerem baz danych (po zainstalowniu koło Tray'a pojawia się ikonka) instaluje się klient czyli program IBConsole - za pomocą tego programu można zarządzać bazą danych. Praktycznie wszystko wykonuje się w nim za pomocą języka SQL. A więc uruchamiamy IBConsole - następnie klikamy na InterBase Servers wtedy pojawia sie okienko w którym musimy podać login i hasło aby zalogowac się na serwerze InterBase (jesli nic nie zmienialiśmy to jest to użytkownik SYSDBA i hasło masterkey).

Następnie z menu głównego programu wybieramy DataBase->Create DataBase
i wpisujemy alias i ewentualnie ścieżkę do pliku ja wpisałem następujące alias: koledzy i filename: H:\Documents and Settings\hawk\Pulpit\baza\ZNAJOMI.GDB - rozszerzenie gdb jest rozszerzeniem historycznym - można stosować inne rozszerzenia ale ja jestem wierny umowom :). Teraz klikamy Ok i mamy już bazę danych utworzoną. Stwórzmy teraz tabelę przechowującą informacje o znajmych (oczywiście użyjemy SQL-a). Wybieramy z menu głównego IBConsole Tools->Interactive SQL i w górnej części okna wpisujemy:

CREATE TABLE znajomi
(
   Id_znajomego           INTEGER       NOT NULL,
   Imie                   VARCHAR(20)   NOT NULL,
   Nazwisko               VARCHAR(30)   NOT NULL,
   Adres                  VARCHAR(50)   NOT NULL,
   Telefon                VARCHAR(20),
   Komorka                VARCHAR(20),
   Email                  VARCHAR(20),
   PRIMARY KEY(Id_znajomego)
);

Nie będe dokładnie opisywał składni każdego polecenia SQL - odsyłam do pomocy InterBase lub do jakiejś książki o SQL-u. Nie będę także opisywał teoretycznych aspektów projektowania baz danych. Powiem tylko że powyższa tabela nie do końca spełnia założenia tworzenia baz danych - ale jest to tylko przykład.
Klikamy przycisk Execute Query(Ctrl+E) i już mamy utworzoną tabelę.
Teraz przechodzimy do Delphi i spróbujmy napisać program obsługujący naszą bazę danych. Naszą aplikacje oprzemy na technologii IBX (InterBase Express). W Delphi 7 są dwie zakładki z komponentami InterBase i InterBase Admin.
Oki zaczynamy.

Wrzucamy na Formę komponent
IBDatabase1, IBQuery1, IBTransaction1, DataSource1(z zakładki Data Access) i DBGrid1 (z zakładki Data Control)

Ustawiamy właściwości dl tych komponentów:
dla IBDatabase1
ustawiamy właściwość DatabaseName na utworzony przed chwilą plik bazy danych H:\Documents and Settings\hawk\Pulpit\baza\ZNAJOMI.GDB.
ustawiamy właściwość DefaultTransaction na IBTransaction1
dla IBQuery1
ustawiamy właściwość Database na IBDataBase1
ustawiamy włąsciwość Transaction na IBTransaction1
klikamy na właściwość SQL i w pole SQL wpisujemy Select * From znajomi //wyświetli nam wszystkie rekordy z tabeli znajomi
dla IBTransaction1
ustawiamy właściwość DefaultDatabase na IBDataBase1
dla DataSource1
ustawiamy właściwość DataSet na IBQuery1
dla DBGrid1
ustawiamy właściwość DataSource na DataSource1
ustawiamy właściwość Option->dgRowSelect na True //żeby zaznaczać cały wiersz tabeli
ustawiamy właściwość ReadOnly na True // tylko do odczytu

Na koniec ustawiamy właściwość Active na True dla IBTransaction1 i dla IBQuery1
i już powinniśmy ujrzeć nagłówki kolumn w tabelce - zapisujemy projekt i kompilujemy
Gdy będziemy próbowali uruchomić program najpierw pojawi się okienko Database Login i trzeba będzie tam wpisać SYSDBA i masterkey (czyli login i hasło dla InterBase). Aby pozbyć się tego natrętnego okienka klikamy dwa razy na komponent IBDataBase1 i wypełniamy pola login: SYSDBA, password: masterkey i odznaczamy "ptaszka" przy opcji Login Prompt. Następnie musimy ponownie ustawić IBQuery1.Active na True;
Gdy teraz uruchomimy program nie zobaczymy już denerwującego okna.

Teraz dwukrotnie klikamy na DBGrid1 i naciskamy przycisk Add All Fields - możemy kliknąć na każde pole i pozmieniać jego właściwości takie jak wyświetlana nazwa (Title->Caption) długość (Width) i tu możemy również sprawić że pole nie będzie wyświetlane Visible na False - ja ustawiłem pole Id_znajomego żeby nie bylo widoczne

Spróbujmy teraz zrobić dodawanie nowej osoby z poziomu naszej aplikacji
Wrzucamy na formę kilka etykiet i kontrolek Edit
w Edit1 - będziemy wpisywać Imię
w Edit2 - będziemy wpisywać Nazwisko
w Edit3 - będziemy wpisywać Adres
w Edit4 - będziemy wpisywać Telefon
w Edit5 - będziemy wpisywać Telefon komórkowy
w Edit6 - będziemy wpisywać Email
Dodajemy przycisk Button1 po nacisnięciu którego będzie dopisywany rekord do bazy danych
Teraz napiszmy procedury odpowiedzialne za wyświetlanie, dodawanie i usuwanie wpisów w bazie danych

procedure zapytanieSelect(zapytanie:String; IBQuery:TIBQuery);
//procedura wykonuje zapytanie SELECT - wyświetla wszystkie dane w tabeli 
begin
    IBQuery.Close;                //zamykamy komponent Query - musimy to zrobić
    IBQuery.SQL.Clear;            //czyścimy treść starego zapytania
    IBQuery.SQL.Add(zapytanie);   //wpisujemy nowe zapytanie
    IBQuery.Open;                 //wykonujemy zapytanie Open dla zapytania typu SELECT
end;

procedure zapytanieDelete(zapytanie:String; tabela:String; IBQuery:TIBQuery; IBDatabase:TIBDataBase);
//procedura usuwa jeden wpis z bazy danych
begin
    IBQuery.Close;                //zamykamy komponent Query - musimy to zrobić
    IBQuery.SQL.Clear;            //czyścimy treść starego zapytania
    IBQuery.SQL.Add(zapytanie);   //wpisujemy nowe zapytanie
    IBQuery.ExecSQL;              //wykonujemy zapytanie ExecSQL dla zapytań typu INSERT, UPDATE, DELETE
    IBDataBase.Connected:=False;  //rozłączamy się z bazą danych - bardzo ważny moment
    IBDatabase.Connected:=True;   //łączymy się ponownie z bazą danych
    zapytanieSelect('SELECT * FROM ' + tabela + ';', Form1.IBQuery1);  //wykonujemy zapytanie SELECT w celu wyświetlenia zaktualizowanych rekordów
end;

procedure zapytanieInsert(zapytanie:String;IBQuery:TIBQuery);
//procedura dodaje jeden wpis do bazy danych
begin
    IBQuery.Close;               //zamykamy komponent Query - musimy to zrobić
    IBQuery.SQL.Clear;           //czyścimy treść starego zapytania
    IBQuery.SQL.Add(zapytanie);  //wpisujemy nowe zapytanie
    IBQuery.ExecSQL;             //wykonujemy zapytanie ExecSQL dla zapytań typu INSERT, UPDATE, DELETE
end;

function pzapytanieSelect(zapytanie:String;IBQuery:TIBQuery;co:String):string;
//funkcja wykonuje zapytanie SELECT i zwraca wartość pola zadanego jako parametr "co"
begin
    IBQuery.Close;               //zamykamy komponent Query - musimy to zrobić
    IBQuery.SQL.Clear;           //czyścimy treść starego zapytania
    IBQuery.SQL.Add(zapytanie);  //wpisujemy nowe zapytanie
    IBQuery.Open;                //wykonujemy zapytanie Open dla zapytania typu SELECT
    result:=IBQuery.FieldByName(co).AsString;  //zwracamy interesujące nas pole jako wynik funkcji
end;

Bardzo ważne linie kodu zamieszczam ponizej - odpowiedzialne sa ona za rozłączenie i ponowne połączenie z bazą danych. Po co je stosuję? Otóż gdyby ich nie było to po wykonaniu zapytania INSERT nowy wpis zostałby dodany, ale nie zobaczylibyśmy tego - trzeba by było wyłączyć i włączyć program. A po rozłączeniu i ponownym połączeniu sie z bazą danych i wykonaniu zapytania SELECT wszystko działa poprawnie - czyli widać nowododany wpis.

IBDataBase.Connected:=False;  //rozłączamy się z bazą danych - bardzo ważny moment
IBDatabase.Connected:=True;   //łączymy się ponownie z bazą danych

Mając juz wszystkie niezbędne procedury i funkcji oprogramowujemy zdarzenie naciśnięcia przycisku - dodanie jednego wpisu do bazy danych

procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
var klucz_glowny:integer;
begin
    if (Edit1.Text<>'') and (Edit2.Text<>'') and (Edit3.Text<>'') then
    //sprawdzamy czy wszelkie niezbędne informacje zostały wpisane czy użytkownik uzupełnił pola Imię Nazwisko i Adres - pozostałe pola nie są wymagane
    begin
        try  //zaczynamy blok try - chcemy pobrać maxymalną wartość klucza głownego aby kolejny rekord zapisać pod numerem o 1 większym
           klucz_glowny:=StrToInt(pzapytanieSelect('SELECT MAX(ID_znajomego) AS ID FROM znajomi ;',Form1.IBQuery1,'ID'));  //zapytanie służące do wybierania maksymalnego numeru
           klucz_glowny:=klucz_glowny+1; //zwiększamy o 1 klucz główny (dotychczasowy maksymalny numer)
        except
           on EConvertError do klucz_glowny:=1; //jeśli w bazie nie było żadnego wpisu to ustawiamy wartość klucza głównego na 1
        end;
        if not IBTransaction1.InTransaction then
           IBTransaction1.StartTransaction; //uruchamiamy transakcę
        zapytanieInsert('INSERT INTO znajomi (Id_znajomego,Imie,Nazwisko,Adres,Telefon,Komorka,Email) VALUES ("'+IntToStr(klucz_glowny)+'", "'+Edit1.Text+'", "'+Edit2.Text+'", "'+Edit3.Text+'", "'+Edit4.Text+'", "'+Edit5.Text+'", "'+Edit6.text+'"); ',Form1.IBQuery1); //wywołujemy procedurę dodającą nowe dane do bazy danych
        IBTransaction1.Commit;//ustawiamy stan transakcji na Commit czyli wszystko sie udało
    end
    else
    //jęsli użytkownik nie uzupełnił wszystkich wymaganych pól to wyświetlamy komunikat
        Showmessage('Uzupeelnij wszystkie pola');  
    zapytanieSelect('SELECT * FROM znajomi',Form1.IBQuery1,Form1.IBDatabase1);//wyświetlamy wszystkie rekordy - wykonujemy zapytanie SELECT w celu pokazania że nowy wpis został dodany do bazy danych
end;

Ok teraz nadeszła pora żeby zaprogramować usuwanie rekordu z bazy danych - zrobimy to w następujący sposób klikniemy na polu DBGRid1 wpis, który chcemy usunąć i prawym klawiszem myszy wybierzemy opcje usuń wpis - wpis wtedy zostanie usunięty. Aby to zrobić dodajmy nowy komponent - PopupMenu1(menu rozwijane po kliknięciu prawym klawiszem myszy) i dadamy do niego opcję "Usuń wpis" Dla komponentu DBGrid1 zmieniamy właściwość PopupMenu na PopupMenu1.
Następnie stwórzmy zmienną globalną co:string; - będzie ona przechowywała numer osoby który został kliknięty lewym klawiszem myszy. Oprogramujemy zdarzenie onCellClick komponentu DBGrid1

procedure TForm1.DBGrid1CellClick(Column: TColumn);
begin
    co:=DBGrid1.Fields[0].AsString;//jak klikniemy którekolwiek pole w DBGrid to zmienna co bedzie miała wartość  przechowywaną w kolumnie Nr dla klikniętego rekordu
end;

Teraz zostaje nam juz tylko oprogramowanie zdarzenia wybrania "usuń wpis" dla menu podręcznego

procedure TForm1.Usuwpis1Click(Sender: TObject);
begin
    zapytanieDelete('DELETE FROM znajomi WHERE ID_znajomego =' + co + ';', 'znajomi', Form1.IBQuery1, Form1.IBDatabase1);  //wykonujemy zapytanie Delete gdzie Id_znajomego jest równe wartości przechowywanej w zmiennej "co"
end;

Zróbmy jeszcze sortowanie tabeli wg kolumny komponentu DBGrid1, która zostanie kliknieta. W tym celu oprogramowujemy zdarzenie onTitleClick dla komponentu DBGrid1.

procedure TForm1.DBGrid1TitleClick(Column: TColumn);
var atrybut, wartosc:string;
begin
   atrybut:=Column.Title.Caption;                //pobieramy napis kolumny na który klikneliśmy
   // w poniższych if-ach liczy sie wielkość liter
   if atrybut='Nr' then wartosc:='ID_znajomego'; //w zależności od nazwy kolumny ustawiamy wartość zmiennej "wartość" na pole odpowiadające danej kolumnie przechowywane w baie danych - np jeśli klikniemy kolumnę "Nr" to posortujemy dane wg atrybutu "ID_znajomego"
   if atrybut='IMIĘ' then wartosc:='Imie';
   if atrybut='NAZWISKO' then wartosc:='Nazwisko';
   if atrybut='ADRES' then wartosc:='Adres';
   if atrybut='TELEFON' then wartosc:='Telefon';
   if atrybut='KOMÓRKA' then wartosc:='Komorka';
   if atrybut='EMAIL' then wartosc:='Email';

   zapytanieSelect('SELECT * FROM znajomi ORDER BY '+ wartosc +';',Form1.IBQuery1, Form1.IBDatabase1); //wykonujemy zapytanie SELECT z klauzulą ORDER BY sortującą rosnąco dane wg kolumny podanej w parametrze "wartosc"
   DBGRid1.Repaint;//odświerzamy DBGrid1
   DBGrid1.Refresh;
end;

Aby zrobić zapytanie UPDATE można usunąć dany rekord i dodać ponownie lub zastosować zapytanie UPDATE - ale to już nie jest trudne (mam nadzieję) po lekturze tego artykułu

Poniżej zamieszczam cały kod programu:

unit Unit1;

interface

uses
  Windows, Messages, SysUtils, Classes, Graphics, Controls, Forms, Dialogs,
  Db, IBDatabase, IBCustomDataSet, IBQuery, Grids, DBGrids, StdCtrls, Menus;

type
  TForm1 = class(TForm)
    IBDatabase1: TIBDatabase;
    DataSource1: TDataSource;
    IBQuery1: TIBQuery;
    IBTransaction1: TIBTransaction;
    DBGrid1: TDBGrid;
    Edit1: TEdit;
    Edit2: TEdit;
    Edit3: TEdit;
    Edit4: TEdit;
    Edit5: TEdit;
    Edit6: TEdit;
    Label1: TLabel;
    Label2: TLabel;
    Label3: TLabel;
    Label4: TLabel;
    Label5: TLabel;
    Label6: TLabel;
    Button1: TButton;
    PopupMenu1: TPopupMenu;
    Usuwpis1: TMenuItem;
    procedure Button1Click(Sender: TObject);
    procedure DBGrid1CellClick(Column: TColumn);
    procedure Usuwpis1Click(Sender: TObject);
    procedure DBGrid1TitleClick(Column: TColumn);
  private
    { Private declarations }
  public
    { Public declarations }
  end;

var
  Form1: TForm1;
  co:string;

implementation

procedure zapytanieSelect(zapytanie:String; IBQuery:TIBQuery; IBDataBase:TIBDataBase);
//procedura wyświetla wszystkie dane w tabeli 
begin
    IBDataBase.Connected:=False;  //rozłączamy się z bazą danych - bardzo ważny moment
    IBDatabase.Connected:=True;   //łączymy się ponownie z bazą danych
    IBQuery.Close;                //zamykamy komponent Query - musimy to zrobić
    IBQuery.SQL.Clear;            //czyścimy treść starego zapytania
    IBQuery.SQL.Add(zapytanie);   //wpisujemy nowe zapytanie
    IBQuery.Open;                 //wykonujemy zapytanie Open dla zapytania typu SELECT
end;

procedure zapytanieDelete(zapytanie:String; tabela:String; IBQuery:TIBQuery; IBDatabase:TIBDataBase);
//procedura usuwa jeden wpis z bazy danych
begin
    IBQuery.Close;                //zamykamy komponent Query - musimy to zrobić
    IBQuery.SQL.Clear;            //czyścimy treść starego zapytania
    IBQuery.SQL.Add(zapytanie);   //wpisujemy nowe zapytanie
    IBQuery.ExecSQL;              //wykonujemy zapytanie ExecSQL dla zapytań typu INSERT, UPDATE, DELETE
    zapytanieSelect('SELECT * FROM ' + tabela + ';', Form1.IBQuery1, Form1.IBDatabase1);  //wykonujemy zapytanie SELECT w celu wyświetlenia zaktualizowanych rekordów
end;

procedure zapytanieInsert(zapytanie:String; IBQuery:TIBQuery);
//procedura dodaje jeden wpis do bazy danych
begin
    IBQuery.Close;               //zamykamy komponent Query - musimy to zrobić
    IBQuery.SQL.Clear;           //czyścimy treść starego zapytania
    IBQuery.SQL.Add(zapytanie);  //wpisujemy nowe zapytanie
    IBQuery.ExecSQL;             //wykonujemy zapytanie ExecSQL dla zapytań typu INSERT, UPDATE, DELETE
end;

function pzapytanieSelect(zapytanie:String;IBQuery:TIBQuery;co:String):string;
begin
    IBQuery.Close;
    IBQuery.SQL.Clear;
    IBQuery.SQL.Add(zapytanie);
    IBQuery.Open;
    result:=IBQuery.FieldByName(co).AsString;
end;

{$R *.DFM}

procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
var klucz_glowny:integer;
begin
    if (Edit1.Text<>'') and (Edit2.Text<>'') and (Edit3.Text<>'') then
    begin
        try
           klucz_glowny:=StrToInt(pzapytanieSelect('SELECT MAX(ID_znajomego) AS ID FROM znajomi ;',Form1.IBQuery1,'ID'));
           klucz_glowny:=klucz_glowny+1;
        except
           on EConvertError do klucz_glowny:=1;
        end;
        if not IBTransaction1.InTransaction then
           IBTransaction1.StartTransaction;
        zapytanieInsert('INSERT INTO znajomi (Id_znajomego,Imie,Nazwisko,Adres,Telefon,Komorka,Email) VALUES ("'+IntToStr(klucz_glowny)+'", "'+Edit1.Text+'", "'+Edit2.Text+'", "'+Edit3.Text+'", "'+Edit4.Text+'", "'+Edit5.Text+'", "'+Edit6.text+'"); ',Form1.IBQuery1);
        IBTransaction1.Commit;
    end
    else
        Showmessage('Uzupeelnij wszystkie pola');
    zapytanieSelect('SELECT * FROM znajomi',Form1.IBQuery1,Form1.IBDatabase1);
end;

procedure TForm1.DBGrid1CellClick(Column: TColumn);
begin
    co:=DBGrid1.Fields[0].AsString;
end;

procedure TForm1.Usuwpis1Click(Sender: TObject);
begin
    zapytanieDelete('DELETE FROM znajomi WHERE ID_znajomego =' + co + ';', 'znajomi', Form1.IBQuery1, Form1.IBDatabase1);
end;

procedure TForm1.DBGrid1TitleClick(Column: TColumn);
var atrybut, wartosc:string;
begin
   atrybut:=Column.Title.Caption;
   if atrybut='Nr' then wartosc:='ID_znajomego';
   if atrybut='IMIĘ' then wartosc:='Imie';
   if atrybut='NAZWISKO' then wartosc:='Nazwisko';
   if atrybut='ADRES' then wartosc:='Adres';
   if atrybut='TELEFON' then wartosc:='Telefon';
   if atrybut='KOMÓRKA' then wartosc:='Komorka';
   if atrybut='EMAIL' then wartosc:='Email';

   zapytanieSelect('SELECT * FROM znajomi ORDER BY '+ wartosc +';',Form1.IBQuery1, Form1.IBDatabase1);
   DBGRid1.Repaint;
   DBGrid1.Refresh;
end;

end.

Treść pliku Project1.dfm

object Form1: TForm1
  Left = 183
  Top = 121
  Width = 794
  Height = 375
  Caption = 'Form1'
  Color = clBtnFace
  Font.Charset = DEFAULT_CHARSET
  Font.Color = clWindowText
  Font.Height = -11
  Font.Name = 'MS Sans Serif'
  Font.Style = []
  OldCreateOrder = False
  PixelsPerInch = 96
  TextHeight = 13
  object Label1: TLabel
    Left = 0
    Top = 168
    Width = 19
    Height = 13
    Caption = 'Imi'#281
  end
  object Label2: TLabel
    Left = 120
    Top = 168
    Width = 46
    Height = 13
    Caption = 'Nazwisko'
  end
  object Label3: TLabel
    Left = 240
    Top = 168
    Width = 27
    Height = 13
    Caption = 'Adres'
  end
  object Label4: TLabel
    Left = 416
    Top = 168
    Width = 36
    Height = 13
    Caption = 'Telefon'
  end
  object Label5: TLabel
    Left = 536
    Top = 168
    Width = 93
    Height = 13
    Caption = 'Telefon kom'#243'rkowy'
  end
  object Label6: TLabel
    Left = 656
    Top = 168
    Width = 25
    Height = 13
    Caption = 'Email'
  end
  object DBGrid1: TDBGrid
    Left = 0
    Top = 0
    Width = 786
    Height = 145
    Align = alTop
    DataSource = DataSource1
    Options = [dgTitles, dgIndicator, dgColumnResize, dgColLines, dgRowLines, dgTabs, dgRowSelect, dgConfirmDelete, dgCancelOnExit]
    PopupMenu = PopupMenu1
    ReadOnly = True
    TabOrder = 0
    TitleFont.Charset = DEFAULT_CHARSET
    TitleFont.Color = clWindowText
    TitleFont.Height = -11
    TitleFont.Name = 'MS Sans Serif'
    TitleFont.Style = []
    OnCellClick = DBGrid1CellClick
    OnTitleClick = DBGrid1TitleClick
    Columns = <
      item
        Expanded = False
        FieldName = 'ID_ZNAJOMEGO'
        Title.Caption = 'Nr'
        Visible = True
      end
      item
        Expanded = False
        FieldName = 'IMIE'
        Title.Caption = 'IMI'#280
        Visible = True
      end
      item
        Expanded = False
        FieldName = 'NAZWISKO'
        Visible = True
      end
      item
        Expanded = False
        FieldName = 'ADRES'
        Width = 200
        Visible = True
      end
      item
        Expanded = False
        FieldName = 'TELEFON'
        Visible = True
      end
      item
        Expanded = False
        FieldName = 'KOMORKA'
        Title.Caption = 'KOM'#211'RKA'
        Visible = True
      end
      item
        Expanded = False
        FieldName = 'EMAIL'
        Visible = True
      end>
  end
  object Edit1: TEdit
    Left = 0
    Top = 184
    Width = 121
    Height = 21
    TabOrder = 1
  end
  object Edit2: TEdit
    Left = 120
    Top = 184
    Width = 121
    Height = 21
    TabOrder = 2
  end
  object Edit3: TEdit
    Left = 240
    Top = 184
    Width = 177
    Height = 21
    TabOrder = 3
  end
  object Edit4: TEdit
    Left = 416
    Top = 184
    Width = 121
    Height = 21
    TabOrder = 4
  end
  object Edit5: TEdit
    Left = 536
    Top = 184
    Width = 121
    Height = 21
    TabOrder = 5
  end
  object Edit6: TEdit
    Left = 656
    Top = 184
    Width = 121
    Height = 21
    TabOrder = 6
  end
  object Button1: TButton
    Left = 0
    Top = 208
    Width = 777
    Height = 25
    Caption = 'Dodaj wpis'
    TabOrder = 7
    OnClick = Button1Click
  end
  object IBDatabase1: TIBDatabase
    Connected = True
    DatabaseName = 'H:\Documents and Settings\hawk\Pulpit\baza\ZNAJOMI.GDB'
    Params.Strings = (
      'user_name=sysdba'
      'password=masterkey')
    LoginPrompt = False
    DefaultTransaction = IBTransaction1
    IdleTimer = 0
    SQLDialect = 1
    TraceFlags = []
    Left = 64
    Top = 32
  end
  object DataSource1: TDataSource
    DataSet = IBQuery1
    Left = 216
    Top = 32
  end
  object IBQuery1: TIBQuery
    Database = IBDatabase1
    Transaction = IBTransaction1
    Active = True
    BufferChunks = 1000
    CachedUpdates = False
    SQL.Strings = (
      'Select * From znajomi')
    Left = 136
    Top = 32
  end
  object IBTransaction1: TIBTransaction
    Active = True
    DefaultDatabase = IBDatabase1
    AutoStopAction = saNone
    Left = 296
    Top = 32
  end
  object PopupMenu1: TPopupMenu
    Left = 168
    Top = 256
    object Usuwpis1: TMenuItem
      Caption = 'Usu'#324' wpis'
      OnClick = Usuwpis1Click
    end
  end
end

Treść pliku Project.dpr

program Project1;

uses
  Forms,
  Unit1 in 'Unit1.pas' {Form1};

{$R *.RES}

begin
  Application.Initialize;
  Application.CreateForm(TForm1, Form1);
  Application.Run;
end.

Aby program działał na waszych kompach musicie utworzyc te pliki, utworzyć bazę danych znajomi z tabelą znajomi, i ewentualnie zmienić właściwość DataBaseName dla komponentu IBDatabase1 bo ja mam H:\Documents and Settings\hawk\Pulpit\baza\ZNAJOMI.GDB - chyba że macie bazę danych w takiej samej lokalizacji jak ja